Over de zorg.

Vluchtelingenkinderen hebben specifieke gezondheidsrisico’s. EKANN ondersteunt zorgverleners bij passende zorg en het oplossen van knelpunten.

Definities en achtergronden

Vluchtelingenkinderen in Nederland bestaan uit drie groepen:

  • Kinderen die gevlucht zijn naar Nederland en zich al dan niet in de asielprocedure bevinden (asielzoekers en Oekraïense vluchtelingen)
  • Ongedocumenteerde kinderen
  • Nieuwe statushouders; dus kinderen met een verblijfsvergunning

Zij vormen één van de kwetsbaarste populaties binnen de maatschappij, omdat zij door hun herkomst en geschiedenis

specifieke gezondheidsrisico’s hebben*. De situatie in het land van herkomst, de vluchtroute en het vestigen in Nederland zijn factoren die bijdragen aan verhoogde gezondheidsrisico’s.

Daarnaast zijn bepaalde zaken binnen de gezondheidszorg anders geregeld bij vluchtelingenkinderen. Tegelijkertijd zijn vluchtelingenkinderen en hun ouders veerkrachtig.

Organisatie van zorg

De zorg voor vluchtelingenkinderen omvat medische intakes, vaccinatiecontroles en toegang tot passende eerstelijns- en specialistische zorg.

Alle vluchtelingenkinderen krijgen een medische intake via de Jeugdgezondheidszorg (door de jeugdarts en -verpleegkundige); tevens vindt dan evaluatie van de vaccinatiestatus plaats en toediening van eventuele inhaalvaccinaties.

Eerstelijnszorg is – op reguliere asielzoekerscentra – beschikbaar via (GZA-)huisartsen. Kinderen die wonen op asielzoekerscentra vallen onder een GZA-huisarts die werkzaam is in het AZC; statushoudende kinderen die in de gemeente zijn geplaatst hebben toegang tot de reguliere huisarts. GZA-huisartsenzorg is ook 24/7 telefonisch beschikbaar voor vluchtelingen via de

GZA-praktijklijn. Voor andere opvanglocaties dan reguliere asielzoekerscentra kan de eerstelijns zorg anders geregeld zijn, dit kan verschillen per locatie en per gemeente.

Tweedelijns zorg door kinderartsen is overal toegankelijk na verwijzing door jeugdartsen of huisartsen. Voor de praktijk van de kinderarts is de Leidraad Nieuwkomersonderzoek opgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde waarin aanbevelingen worden geformuleerd voor kinderartsen ten aanzien van de gezondheid en zorg van vluchtelingenkinderen in Nederland.

Vergoeding van zorg

Heeft u een vluchtelingenkind op uw spreekuur en vraagt u zich af hoe het zit met de financiering van zorg? Dit moet u weten:

  1. Welke zorg mag en moet ik verlenen? Vluchtelingen, waaronder onverzekerden die niet in een asielprocedure zitten, hebben recht op zorg die volgens een arts medisch noodzakelijk is. Medisch noodzakelijke zorg beperkt zich niet tot spoedzorg. Het gaat hierbij ook om zorg uit het basispakket en – voor onverzekerbare vreemdelingen zoals ongedocumenteerden om zorg uit de Wet langdurige zorg .
  2. Hoe wordt de zorg gefinancierd? Vluchtelingen zonder verblijfsvergunning of visum die asiel hebben aangevraagd hebben recht op zorg via de Regeling Medische Zorg Asielzoekers (RMA), hiervoor is het het zorgnummer op de COA-pas van de patiënt benodigd. De kosten voor deze groep patiënten kunnen(achteraf) worden gedeclareerd bij het RMA.Vluchtelingen die geen verblijfsvergunning of visum hebben, (nog) geen asiel hebben aangevraagd en geen Nederlandse zorgverzekering hebben vallen onder de regeling voor onverzekerbare vreemdelingen van het CAK. De kosten voor deze groep patiënten kunnen (achteraf) worden gedeclareerd bij het CAK. Zie voor meer informatie  deze pagina van het CAK en deze pagina van  RMA . Voor vluchtelingen uit Oekraïne met een BSN in Nederland is per 1 juli 2022 een aparte vergoedingsregeling ontworpen genaamd  Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) .
  1. Álle ziekenhuizen en huisartsenpraktijken in Nederland kunnen bij het CAK, RMA of RMO declareren, afhankelijk van onder welke regeling de patiënt valt. De hoogte van vergoeding van het CAK (voor onverzekerbare vreemdelingen) is afhankelijk van of er spoedeisende of obstetrische zorg is verleend, en of het een gecontracteerd ziekenhuis betreft indien er tweedelijnszorg benodigd was. Zie voor meer informatie hierover   deze pagina van het CAK .

Voor meer informatie over de administratieve procedures voor declareren in het geval van een onverzekerd kind verwijzen we naar  Module 10 Een onverzekerd kind op uw spreekuur: een stappenplan, afkomstig uit de Leidraad Nieuwkomersonderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK).


Tolken

Duidelijke communicatie is essentieel in de zorg.

Zorgverleners zijn volgens de Wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst verplicht patiënten duidelijk en begrijpelijk te informeren. Daarom is het belangrijk om tijdens een consult met een anderstalige patiënt te overwegen of de inzet van een professionele tolk nodig is. Medische beroepsorganisaties hebben hiervoor in 2014 samen met de Patientenfederatie en Pharos de ‘ Kwaliteitsnorm tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg ‘ opgesteld. Het wordt sterk afgeraden om een kind als tolk in te zetten.

Op de website www.zoschakeltueentolkin.nl vindt u terug hoe informatie over het inschakelen van een tolk in verschillende sectoren van de zorg, hier vindt u ook via welk telefoonnummer u een (gratis) tolk kunt inschakelen voor asielzoekers of Oekraïense vluchtelingenkinderen

Uit onderzoek blijkt dat inzet van tolken uiteindelijk kosteneffectief is. In de eerste lijn resulteert inzet van professionele tolken aanvankelijk tot een hogere zorgconsumptie en dus tot hogere kosten, maar vervolgens leidt deze inzet tot minder verwijzingen en ziekenhuisopnames.

Het gebruik van tolken op de spoedeisende hulp leidt eveneens tot minder vervolgconsulten en minder klinische opnames, zonder dat er sprake is van een langer verblijf op de SEH. Inzet van professionele tolken leidt tot slot tot meer tevredenheid bij patiënten én zorgverleners**.

Referenties

*Baauw, Albertine, e.a. ‘Health Needs of Refugee Children Identified on Arrival in Reception Countries: A Systematic Review and Meta-Analy-sis’. BMJ Paediatrics Open, 2019

**The impact of medical interpreter services on the quality of health care: a systematic review. Medical Care Research & Review; 62 (3):255-299; Bernstein J et al. (2002). Trained medical interpreters in the emergency department: effects on services, subsequent charges, and follow-up. Journal of Immigration Health

Veelgestelde vragen.

Hoe gaat EKANN om met privacygevoelige data?

EKANN werkt uitsluitend met geanonimiseerde gegevens en respecteert het beroepsgeheim van de zorgprofessional. Anoniem signaleren of advies vragen is de norm, zijn er wel persoonsgegevens nodig dan dient de verantwoordelijk zorgverleners hiervoor toestemming te verkrijgen van de patiënt. Voor situaties waarin dat niet mogelijk is, heeft EKANN juridisch advies gevraagd. Lees hier het privacydocument van EKANN.

Waarom is EKANN opgericht?

In de praktijk van zorgverleners loopt men geregeld tegen knelpunten aan of is er behoefte aan advies over specifieke aspecten van de zorg. EKANN wil voorzien in de behoefte om dit kwijt te kunnen en draagt op die manier positief bij aan de individuele zorg voor vluchtelingenkinderen in Nederland. De (geanonimiseerde) data over casuïstiek die we hiermee verzamelen zetten we vervolgens in om samen met beleidsmakers, ketenpartners en andere samenwerkingsorganisaties de zorg voor vluchtelingenkinderen in het algemeen optimaal te laten verlopen.

Vragen of interesse?

EKANN stelt u in staat om optimale zorg te leveren aan vluchtelingenkinderen – ondanks de uitdagingen. Dit kan door onderdeel te worden van het regionale netwerk, onderwijs te volgen over de zorg voor het vluchtelingenkind, advies te vragen of knelpunten te signaleren.

Nieuwsgierig geworden? Vraag ons hoe je kunt bijdragen!